Το σύνδρομο μη λεκτικών δυσκολιών μάθησης

Το σύνδρομο μη λεκτικών δυσκολιών μάθησης (Non-verballearηiηg disabilities syndrome) αναφέρθηκε για πρώτη φορά από τους Johηsoη & Mykelbust, το 1967, και στη συνέχεια από τον Rourke και συν (1989).Εντοπίστηκαν δυο τύποι δυσκολιών μάθησης, ο πρώτος από τους οποίους αναφέρεται ως διαταραχή φωνολογικής επεξεργασίας(Rourke 1989, 1995) και χαρακτηρίζεται από υπερβολική δυσκολία στην ανάγνωση, στην ορθογραφία και στις δεξιότητες λόγου.Οι μη λεκτικές δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων, η οπτική και η απτική αντίληψη, είναι σχετικά καλές. Τα παιδιά μ' αυτή τη διαταραχή έχουν, συνήθως, υψηλότερη απόδοση σε πρακτικές δοκιμασίες νοημοσύνης σε σύγκριση με τις λεκτικές.
Ο δεύτερος τύπος αναφέρεται ως μη λεκτικές δυσκολίες μάθησης και χαρακτηρίζεται από αντίθετο προφίλ δεξιοτήτων, σε σχέση με τον προηγούμενο. Το επίπεδο φωνολογικής επεξεργασίας, λόγου και δεξιοτήτων απομνημόνευσης είναι ανάλογο ή υψηλότερο, σε σχέση με την ηλικία. Η απόδοση των παιδιών σε λεκτικές δοκιμασίες νοημοσύνης είναι, συνήθως, υψηλότερη από την απόδοση σε πρακτικές (Rourke 1989). Παρατηρούνται πρωταρχικές δυσκολίες στην οπτική και απτική αντίληψη, στις πολύπλοκες ψυχοκινητικές δεξιότητες και στο χειρισμό νέου υλικού. Οι βασικές αυτές δυσκολίες προκαλούν δευτερογενή προβλήματα στην εξερεύνηση του φυσικού περιβάλλοντος και στην προσοχή σε οπτικά και απτικά ερεθίσματα. Τα παιδιά περιγράφονται ως υποκινητικά, δεν εξερευνούν και δεν γνωρίζουν τον κόσμο μέσα από την όραση ή την κίνηση, αλλά, κυρίως, μέσα από τις απαντήσεις στις ερωτήσεις τους, σχετικά με το άμεσο περιβάλλον. Οι παραπάνω δυσκολίες έχουν ως αποτέλεσμα περαιτέρω δυσκολίες στη δημιουργία εννοιών και υποθέσεων και στην επίλυση προβλημάτων. Μακροχρόνια, οι δυσκολίες αυτές οδηγούν σε γλωσσικά, ακαδημα'ίκά και ψυχοκοινωνικά προβλήματα και μειωμένη προσαρμοστική λειτουργικότητα (Voldeη 2004).
Η αποκλίνουσα κοινωνική κρίση των παιδιών με τέτοιες δυσκολίες μπορεί να οφείλεται στα βασικά προβλήματα δημιουργίας εννοιών. Προβλήματα κατανόησης των μη λεκτικών πληροφοριών, όπως των εκφράσεων προσώπου, συμβάλλουν στα ακατάλληλα πρότυπα αλληλεπίδρασης. Η ανεπαρκής επεξεργασία νέων πληροφοριών έχει ως αποτέλεσμα δυσκολίες προσαρμογής σε μη οικείες διαπροσωπικέ καταστάσεις.
Τα παιδιά με μη λεκτικές δυσκολίες μάθησης παρουσιάζουν συχνότερα ψυχικές διαταραχές, όπως κατάθλιψη, σε σύγκριση με το γενικό πληθυσμό (Rourke et al. 1995).
Το σύνδρομο μη λεκτικών δυσκολιών μάθησης αναγνωρίζεται ολοένα και περισσότερο ως διαγνωστική κατηγορία, αν και είναι σχετικά άγνωστο ακόμη στους περισσότερους επαγγελματίες ψυχικής υγείας. Τα κλινικά χαρακτηριστικά του συνδρόμου περιγράφονται σταθερά σε διαφορετικές κλινικές αναφορές, ενώ η επικάλυψη με άλλες διαγνωστικές κατηγορίες, όπως σύνδρομο Asperger, αναπτυξιακή διαταραχή συντονισμού των κινήσεων και αναπτυξιακή διαταραχή προσοχής και κινητικής αντίληψης, συνεχίζουν να διερευνώνται (Volden 2004).